Dita e Bashkimit të Gjermanisë festohet më 3 tetor çdo vit dhe përkujton ribashkimin e Gjermanisë Perëndimore dhe Gjermanisë Lindore më 1990. Kjo është një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë moderne të Gjermanisë dhe përfaqëson fundin e ndarjes që kishte filluar pas Luftës së Dytë Botërore.
Pas Luftës së Dytë Botërore:
Pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore më 1945, Gjermania u nda në katër zona okupuese: një pjesë u kontrollua nga Bashkimi Sovjetik, dhe pjesët e tjera nga Shtetet e Bashkuara, Britania e Madhe dhe Franca. Kjo ndarje përfundimisht çoi në krijimin e dy shteteve të ndara më 1949: Republika Federale e Gjermanisë (Gjermania Perëndimore) dhe Republika Demokratike Gjermane (Gjermania Lindore).
• Gjermania Perëndimore u zhvillua si një demokraci liberale me një ekonomi të tregut të lirë dhe u bë një aleat i fuqishëm i Perëndimit.
• Gjermania Lindore ishte një shtet socialist nën kontrollin e Bashkimit Sovjetik, me një regjim autoritar dhe një ekonomi të planifikuar.
Muri i Berlinit:
Një nga simbolikat më të forta të ndarjes gjermane ishte Muri i Berlinit, i ndërtuar më 1961 nga autoritetet e Gjermanisë Lindore për të parandaluar largimin masiv të qytetarëve drejt Perëndimit. Muri ishte një ndarje fizike dhe ideologjike, e cila u bë simbol i Luftës së Ftohtë.
Rënia e Murit dhe Rruga drejt Ribashkimit:
Më 9 nëntor 1989, pas protestave masive për liri dhe reforma, regjimi i Gjermanisë Lindore shpalli se kufijtë ishin të hapur. Kjo ngjarje çoi në rënien e Murit të Berlinit, një moment historik që simbolizoi fundin e ndarjes së Gjermanisë dhe të Luftës së Ftohtë.
Pas rënies së murit, filluan negociatat midis udhëheqësve të dy Gjermanive dhe fuqive të mëdha ndërkombëtare. Udhëheqësit politikë arritën të nënshkruajnë Traktatin e Bashkimit më 31 gusht 1990, duke formalizuar ribashkimin e Gjermanisë më 3 tetor 1990. Ky ribashkim u njoh gjithashtu me një traktat ndërkombëtar të quajtur Traktati i Dy-Plus-Katër, i cili u nënshkrua midis dy Gjermanive dhe katër fuqive fituese të Luftës së Dytë Botërore: SHBA, Bashkimi Sovjetik, Britania dhe Franca.
3 Tetori si Dita Kombëtare:
Pas ribashkimit, Dita e Bashkimit të Gjermanisë u shpall festë kombëtare më 3 tetor. Kjo ditë festohet çdo vit me parada, ceremoni zyrtare dhe aktivitete të ndryshme kulturore dhe historike, duke nderuar procesin e ribashkimit dhe rëndësinë e tij për popullin gjerman dhe Evropën. Berlini shpesh është qendra e festimeve kombëtare, ku mbahen tubime, fjalime nga udhëheqësit politikë dhe koncerte.
Dita e Bashkimit të Gjermanisë simbolizon jo vetëm fundin e ndarjes së një kombi, por edhe fundin e ndarjes së Evropës në blloqe të ndara politike gjatë periudhës së Luftës së Ftohtë.
Liderët që e bënë të mundur ribashkimin:
Ribashkimi i Gjermanisë ishte një proces kompleks që përfshinte liderë të fuqishëm nga Gjermania Lindore, Gjermania Perëndimore dhe fuqitë ndërkombëtare të kohës. Liderët kryesorë që kontribuan në arritjen e ribashkimit ishin:
1. Helmut Kohl (Kancelari i Gjermanisë Perëndimore):
Helmut Kohl luajti një rol kyç në ribashkimin gjerman. Si kancelar i Gjermanisë Perëndimore nga 1982 deri më 1998, ai udhëhoqi me vendosmëri negociatat për ribashkimin. Pas rënies së Murit të Berlinit, Kohl paraqiti një plan dhjetë-pikësh për bashkimin e Gjermanisë, duke kërkuar një tranzicion të qetë që do të siguronte stabilitet politik dhe ekonomik për të dy shtetet. Ai mbështeti fuqishëm një Gjermani të ribashkuar brenda NATO-s dhe Bashkimit Evropian.
2. Hans-Dietrich Genscher (Ministri i Jashtëm i Gjermanisë Perëndimore):
Genscher, si Ministër i Jashtëm gjatë periudhës së ribashkimit, ishte një figurë kryesore në politikën e jashtme gjermane. Ai luajti një rol kyç në negociatat me fuqitë ndërkombëtare dhe veçanërisht në sigurimin e mbështetjes së Bashkimit Sovjetik për ribashkimin. Diplomacia e tij ndihmoi të zgjidhen tensionet midis fuqive perëndimore dhe Bashkimit Sovjetik.
3. Mikhail Gorbaçov (Presidenti i Bashkimit Sovjetik):
Mikhail Gorbaçov është një nga figurat më të rëndësishme në procesin e ribashkimit gjerman. Politikat e tij të reformave, si glasnost (hapje) dhe perestroika (ristrukturim), lehtësuan përfundimin e regjimit komunist në Evropën Lindore. Ndryshe nga paraardhësit e tij, Gorbaçov pranoi ribashkimin e Gjermanisë dhe nuk ndërhyri për ta ndaluar, edhe pse Bashkimi Sovjetik kishte qenë tradicionalisht kundër një Gjermanie të unifikuar. Ai u angazhua në negociatat “Dy-Plus-Katër”, duke garantuar që Bashkimi Sovjetik nuk do të bllokonte procesin e ribashkimit.
4. George H.W. Bush (Presidenti i Shteteve të Bashkuara):
Presidenti amerikan George H.W. Bush mbështeti fuqimisht ribashkimin gjerman, duke parë ribashkimin si pjesë të përfundimit të Luftës së Ftohtë dhe stabilizimit të Evropës. Politika e tij ishte që Gjermania e ribashkuar të mbetej pjesë e NATO-s dhe e aleancave perëndimore. Ai ishte gjithashtu i kujdesshëm në angazhimet diplomatike me Bashkimin Sovjetik për të siguruar mbështetjen e tyre për ribashkimin.
5. François Mitterrand (Presidenti i Francës):
Mitterrand fillimisht ishte i kujdesshëm ndaj idesë së ribashkimit të Gjermanisë, duke pasur parasysh historinë e tensionuar franko-gjermane, por përfundimisht e mbështeti atë. Ai kërkoi që Gjermania e ribashkuar të mbetej e ankoruar në projektin evropian dhe të vazhdonte integrimin në Bashkimin Evropian.
6. Margaret Thatcher (Kryeministrja e Britanisë së Madhe):
Margaret Thatcher ishte më skeptike në lidhje me ribashkimin e Gjermanisë, duke shprehur shqetësime historike për një Gjermani të fuqishme. Ajo kishte frikë se një Gjermani e ribashkuar mund të destabilizonte Evropën. Megjithatë, në fund ajo pranoi ndryshimet dhe mbështeti ribashkimin, duke ruajtur marrëdhënie të forta me SHBA dhe partnerët e NATO-s.
7. Lothar de Maizière (Kryeministri i fundit i Gjermanisë Lindore):
Lothar de Maizière ishte kryeministri i parë dhe i fundit i zgjedhur demokratikisht i Gjermanisë Lindore. Pas zgjedhjeve të lira më 1990, ai luajti një rol thelbësor në negociatat për ribashkimin me Gjermaninë Perëndimore. De Maizière mbështeti fuqishëm ribashkimin dhe punoi ngushtë me Helmut Kohl për ta bërë këtë të mundur.
Traktati Dy-Plus-Katër:
Një element kyç në procesin e ribashkimit ishte Traktati Dy-Plus-Katër, i cili u nënshkrua më 12 shtator 1990
Burimi/Facebook
Leave a Reply