Interviste EKSKLUZIVE me ALFRED BARDELIN – “MJESHTER I MADH“ kampionin e jashtzakonshem te sportit shqiptar qe u ba protogonist i nji ngjarje tjeter po aq te jashtzakonshme: Hapjes se Kishes mbas 45 vjet diktature.
Pershendetje Alfred.
Si asht e verteta per hapjen e kishes katolike ne nandor te vjetit 1990? Ti ishe nji nga protogonistet kryesor. Cila asht data e sakte?
Alfred Bardeli
PO FILLOJ TE PERMENDI DATEN 4 NENTOR 1990 KUR MARK MORANA QE JETONTE PERBALLE VORREZAVE KATOLIKE TE RRMAJT SHKOI TE SHPIJA E DOM SIMON JUBANIT DHE E FTOI ME ARDHE NE VORREZAT E RRMAJVE ME CUE NJI MESHE . ME GJITH FRIGEN E MADHE QE SUNDONTE GJITHANDEJ PREJ REPRESIONIT KOMUNIST DOM SIMONI U NIS PER NE VORREZA. ATY NE PREZENCEN E RRETH 50 PERSONAVE QE ISHIN MBLEDHE SPONTANISHT PER JAVEN E TE SHUEMVE COI NJI MESHE TE SHEJTE. SOT ATY ASHT VENDOS NJI PERKUJTIMORE E HAPJES SE KISHAVE , PORSE DATA E VERTET E HAPJES TE KISHAVE ASHT 11.11. 1990 KU MOREN PJESE 50 MIJE VETE.
Pse ishte kaq e randsishme hapja e kishes per momentin historik qe po kalonte vendi?
Alfred Bardeli
HAPJA E KISHAVE SOT 31 VJET MA PARE 11. 11. 1990 KU DOM SIMON JUBANI NE PREZENCEN E 50 MIJE BANOREVE PA DALLIM FEJET CELEBROI MESHEN E PARE, HAPI RRUGEN E DEMOKRACISE E BESIMIT TE LIRE FETAR. NE DESHMINE TEME ASHT GJITHQKA E VERTETE SI NGJARJA ASHTU EDHE PROTAGONISTAT: DISA NGA FAKTET QE DO TE JAP NE KET INTERVISTE ASHT HERA E PARE QE PUBLIKOHEN.
Po te lutem, une gezohem qe keto ngjarje kaq domethanese per historine e Shqipnise te shkruhen nga vete protogonistet e saj e ti je nji nga ata.
Alfred Bardeli
DUKE QENE NJI NGA PROTAGONISTAT KRYESOR E NJI NGA NJEREZIT MA TE AFERT TE DOM SIMONIT, SIQ SHIFET NE FOTOT E MEPOSHTME KU NE MESHEN E PARE ME DOM SIMON JUBANIN JAM NE KRAH TE TIJ AFER ELTERIT ME DATEN 11. 11 . 1990 , E ME PAS NE MESHEN E PARE NE KISHEN E LAÇIT NE KRAH TE PADER LEON KABASHIN ME DATEN 17. 01. 1991 UNE GEZOJ TE DREJTEN MORALE DHE HISTORIKE ME E MBROJTE KET DITE ME DESHMINE TEME:
Pse a ka rrezik qe kjo date te shkruhet nga jo protogonistet?
Alfred Bardeli
DUKE PA SE SOT KANE DALE PROTAGONISTA DISA NJEREZ QE NUK KANE MARRE PJESE NE HAPJEN E KISHAVE , I THAM PUBLIKISHT ATYNE QE SHKRUAJNE LIBRA PER HAPJEN E KISHAVE DY FJALE: MOS U BANI BASHKEPUNETOR TE DJALLIT, SE ATA QE NDERROJNE HISTORIN JANE NJEREZ TE DJALLIT E JO TE KRISHTIT, DUKE I HEQUR MUNDIN E SAKRIFICEN NJEREZVE QE ME TE VERTET KAN DHANE KONTRIBUTIN E TYNE PER FE E PER DEMOKRACI DUKE I ZEVENDESU ME NJEREZ TE TJERE.
NJEREZIT QE KEMI KENE MA AFER DOM SIMONIT E PADER LEONIT JEMI NJI GRUP I VOGEL DHE E NJOHIM SHUME MIRE NJENI TJETRIN. PSE KANE KALUAR 31 VITE KUJTESEN E MEMORJEN E KEMI SI ATE DITE.
Kush asht fajtori per ket modifikim te se vertetes?
Alfred Bardeli
UNE NUK I VE FAJ DREJTUEVE TE KISHES SEPSE ATO NUK KANE KENE NE ATE KOHE PREZENT POR NJEREZVE QE ATO I KANE BESU E KANE NDERRU HISTORINE. UNE I KAM SHERBY KISHES NGA DATA 5 NENTOR PER PASTRIMIN E RREGULLIMIN KU DO TU JEPTE MESHA NGA DOM SIMON JUBANI NE KISHEN E RRMAJVE TE VORREZAVE KU KAPELJA ISHTE E DJEGUN, E DERI ME DATEN 5 MARZ 1991 PLOT 4 MUAJ SEPSE NGA DATA 6 MARS JAM NISE PER ITALI KU NGA DATA 7 MARS JAM EMIGRANT E KAM NDERTU JETEN TEME.
Cili asht kujtimi ma i bukur i asaj dite?
Alfred Bardeli
ME KUJTOHET SHUME MIRE DATA 10 NENTOR KU KEMI NDEJT GJITH NATEN NE VORREZA DUKE NDEZUR ZJARRE PER ME U NXEHE, ISHIM TE GJITH TE RINJT GRUPE GRUPE DUKE E KALUAR NATEN PER ME PRITE TE NESERMEN DATEN 11 NENTOR QE DOM SIMON JUBANI DO TE CELEBRONTE MESHEN.
FRIGA ISHTE E MADHE SEPSE ISHTE HAPUR FJALA QE TE GJITH VAGONAT E TRENIT ISHIN TE MBUSHUN ME POLIC TE ARDHUR NGA TIRANA E DO TU BANTE NAMI.
PO BESIMI TE ZOTI ISHTE MA I MADH, ISHTE QU I GJITH POPULLI NE KAME SE I KISHTE ARDHE KOHA, POPULLIN NUK MUND TA NDALONTE KUSH MA.
Si vazhdoi ngjarja e jashtzakonshme?
Alfred Bardeli
MBASI DOM SIMON JUBANI CELEBROI MESHEN JEMI NJI GRUP I VOGEL QE E KEMI SHOQENU DOM SIMONIN DERI TE DERA E SHPISE, KU BASHKE ME MUA ISHIN Z. GJONI, RR. BARDELI, Z. KIRI, T. TEMALI, M. KEPI, A. MHILLI, RR. SHTJEFNI, GJ. ZEFI; KU UNE E KAM PAS TE SHTERNGUAR PER KRAHIT DOM SIMON JUBANIN E NGA KRAHI I JEM ASHT SHKEPUT E ASHT FUTE NE SHTEPINE E VET.
MOMENTI TJETER I JASHTZAKONSHEM ASHT I ATYNE DITEVE TE NENTORIT 1990 KA KENE KUR MBAS HAPJES SE KISHES NE RRMAJVE VJEN TE SHPIJA E DOM SIMONIT, HAFIZ SABRI KOÇI ME TRE PERSONA TE TJERE ME FOL PER NJI PROVOKIM QE KISHIN BA KOMUNISTAT DUKE QU LETRA E OFENDU FENE MUSLIMANE E HAFIZ SABRI KOÇIN, SEPSE E KISHIN HALE NE SY BASHKPUNIMIN KAQ VLLAZNOR TE KATOLIKVE E MUSLIMANVE.
Si u zgjidh ky problem kaq i madh qe hapen provokuesat ateisto-komunista?
Alfred Bardeli
ME KUJTOHET SI NJI TESH KUR KEMI SHKU NA SI PERFAQESUES TE KISHES
KATOLIKE NE HAPJEN E XHAMISE, SEPSE NJI JAVE ME PARE NE RRMAJ TE NJEJTEN GJA KISHIN BA VELLEZERIT TONE MUSLIMANE KUR KEMI HAPE KISHEN KATOLIKE. FRYMA E LIRISE E BESIMIT ISHTE BA NJI. ISHTE TERR MRAMJE VONE BASHKE ME MUA ISHTE Z. GJONI, RR. BARDELI, K. SERMI, KU ISHTE SHUME E BUKUR ME PA SE SI DOM SIMONI E HAFIZ SABRI KOÇI E ZGJIDHEN PROBLEMIN DUKE I SHTERNGUAR DOREN NJENI TJETRIT E NUK RANE NE PROVOKIMET E SIGURIMIT TE DIKTATURES QE DONIN TE NXITSHIN BESIMTARET KUNDRA NJENI TJETRIT.
Ky moment mbetet nji nga ma fisniket e qytetnimit Shkodran e sa keq qe nuk asht fiksue sic duhet ne kujtesen tone. Po ndonji kujtim tjeter te fuqishem te ketyne diteve te jashtzakonshme a mundesh me e nda me ne?
Alfred Bardeli
NE KUJTESEN TEME DUKE KENE NJI NGA PERSONAT MA TE AFERT TE DOM SIMONIT ME KUJTOHET QE NE SHTEPINE E TIJ ERDHI NJI GRUP PARLAMENTAR PER TE DREJTAT E NJERIUT NGA BELGJIKA. ATY BASHK ME DOM SIMONIN KEMI KENE UNE, Z. GJONI, Z. KIRI, E M. MORANA.
NDER KUJTIMET E MIJA ASHT KUR KEMI MARRE STUTUJAT E SHEJTA NGA MUZEUMI ATEIST I KEMI VENDOSUN RRUMBULLAK KAPELES SE KISHES ( BASHK ME SHOFER KOLEC ASHIKUN ME KAMJON ZIZ KEMI MARR STATUJAT E SHEJTA NGA MUZEUMI ATEIST I KEMI NGARKU E UN KAM NDEJ MRAPA NE KAMJON NGA MUZEUMI ATEIST DERI TE KISHA E VORREVE PER TU KUJDESUR QE TE MOS SHKAPETESHIN E TE DAMTOHESHIN E I KEMI VENDOSUN PERRRETH KAPELES SE KISHES.)
ME KUJTOHET KUR DOM SIMON JUBANI DO TE SHKONTE PER VIZITE NE ITALI, SHKUAM NE POSTE, NE KABINEN TELEFONIKE ME FOLE ME PERSONIN QE DO TI BANTE GARANCINE, AI ISHTE NJI SHQIPTAR QE JETONTE NE UDINE TE ITALISE EMNI I TIJ ISHTE ZEF MARGJINI. BASHKE ME DOM SIMONIN ATE NATE KEMI KENE UNE , Z. GJONI ,RR. BARDELI, Z. KIRI M. MORANA.
NJI TJETER KUJTIM I JEMI ASHT KUR NE SHTEPIN E DOM SIMONIT KANE ARDHUR GAZETAR TE HUAJ NJI NDER TO EDHE GAZETAR TE GAZETAVE MA TE RENDESISHME ITALJANE SI ” CORRIERE DELA SERA ” UN KAM KENE ATY PREZENT, NE KUJTIMET E MIJA ASHT EDHE KUR KANE ARDHE PERFAQESUES TE AMBASADES ITALJANE TE CILET KANE ARDHUR DY HERE PER HAPJEN E KISHES ME 11 NENTOR EDHE PER KSHNEDHA ME 24 DHJETOR KU UNE I KAM SHOQERUAR TE DHOMA E DOM SIMONIT TE KAPELA E KISHES, KU SI PERFAQESUES TE AMBASADES ITALJANE ISHIN SEKRETARI PAOLO ME DY FUNKSIONAR TE TJER GABRIELA E PINO.
NDER KUJTIMET E MIJA ASHT MESHA E PARE NE KISHEN E SHEJTIT SHNA NDUE NE LAÇ ME PADER LEON KABASHIN ME DATEN 17. 01 .1991.
PADER LEON KABASHIN KA KEN KUJSHIJA I JEM NE RUS KATOLIK E KA ARDH TE SHPIJA E JEME ME KA KERKUAR M E NDIHMU ME DHAN MESHEN NE LAÇ E ME I NDEJ AFER.UN I KAM THANE PO MAR PADER LEON RRI PA MARAK SE VI È TE MARR JAPIM MESHEN NE LAÇ E TE SHOQEROJ EDHE NJI HER DERI NE SHTEPI. PER KISHEN E LAÇIT KANE DHANE KUNTRIBUTIN E TYNE SHOKET DUKE FILLU NGA Z. GJONI, A. MHILLI ,V. MHILLI, V. SERMI, Z. KIRI, T. TEMALI, M. KEPI ,P.QEKINI.
PER KUNTRIBUTIN E TYNE E SAKRIFICAT QE KANE BA NUK DUHET TE LEHEN NE HARRESE EDHE KETO SHOKE, A. MHILLI, V. MHILLI, RR. SHTJEFNI, V. SHTJEFNI, GJ. ZEFI, M. ÇUPI, J. CELI, T. ARAQI, V. SERMI, ARDIANI NDIMSI I MESHES SE PARE NUK JA KUJTOJ MBIEMNIN, HELIDONI NDIMSI TJETER I MESHES JA KAM HARRU MBIEMNIN, P. QEKINI, Ç. SOKOLI.
KETO EMNA QE UN PERMENDA JA KAM DHANE EDHE KISHES. NE RAST SE KAM HARRU NDONJI SHOK PA I DHAN EMNIN ASHT BA PA QELLIM TE KEQ VETEM PER HARRES E TE ME FALIN.
Kryemnistri aktual shqiptar ne kujtimet e tija flet se ka qene edhe ai nji protogonist i hapjes se kishes se pare mbas mbylljes famekeqe qe i bani diktaura, si vendi i pare ateist ne bote. A ke ti ndonji kujtim nga ky person, i cili atbote ishte edhe sportist e mund te kete ra ne sy nga fiziku i tij i nalte.
Alfred Bardeli
PER SA I PERKET KRYEMINISTRIT TE THEM TE VERTETEN NUK E KAM PA SEPSE KANE KENE 50 MIJE PERSONA , E UNE JAM MARRE KRYESISHT TU U PERKUJDESW PER DOM SIMONIN E NUK MUNDEM ME I MAJT NE MEND SA PERSONA KANE ARDHE ME PA MESHEN.
A ke ndonji deshire apo pyetje per personat qe po hiqen si protogoniste te pa qene?
Alfred Bardeli
KU KENI KENE JU QE NUK JENI NE KUJTIMET I MIJA? E SOT JENI PROTAGONISTA. MOS RRENI SE NJI DITE DO TE DELNI PARA GJYKIMIT TE ZOTIT, UNE DREJTUSAVE TE KISHES NUK I VE FAJ SEPSE ATO NUK KANE KENE NE ATE KOHE POR NJEREZIT QE ATO I KANE BESU KANE NDERRU HISTORINE DUKE VU SI PROTAGONISTA MIQE SHOKE KU NJI PJES È TYNE MUND TE KENE ARDHE VETEM ME PA MESHEN ME 11. 11 . 1990.
HISTORINE NUK MUNDENI ME È NDERRU JANE SHUM PERSONA QE KENI LANE JASHTE QE JANE DESHMITAR E PER FAT TE MIR JANE GJALLE E MUNDEN ME È DHANE DESHMIN E TYNE, PO ASHTU JANE EDHE FOTOT SI DESHMI E VERTET. DUA TE THEKSOJ SE NGA DATA 5 NENTOR 1990 E DERI ME 5 MARS 1991 PLOT 4 MUAJ KAM KENE PREZENT AFER KISHES E DOM SIMON JUBANINT, QE NGA DATA 7 MARS JAM EMIGRANT NE ITALI. PER SA I PERKET DATAVE QE UNE THEKSOVA PER 4 MUAJ RRESHT E NJOF SHUM MIR HISTORINE SEPSE KAM KENE PREZENT SI NE SHTEPIN E DOM SIMONIT GJITHASHTU EDHE TE KISHA E RRMAJVE TE VORREZAT. NE NJEREZIT MA TE AFERT TE DOM SIMON JUBANIT JEMI NJI GRUP I VOGEL DHE E NJOHIM SHUME MIR NJENI TJETRIN E DIME SHUME MIRE KUSH KA DHANE KUNTRIBUTIN PER HAPJEN E KISHAVE È KUSH I KA DHANE SIGURIMIT TE SHTETIT TE GJITHA INFORMACJONET.
DUA TE THEKSOJ SE VETEM NJI PJESE È VOGEL E SHOKEVE TONE NJOHIN KUJTIMET SI UNE KU I PERMENDA ME LART NE SHKRIM, NJEREZIT E PROTOGONISTAT E VERTET.
Intervisten e kam titullue, nga Kapela e Rrmjat ne Vatikanin e shen Pjetrit. Kjo asht nji heresh edhe si ure ku ka kalue jeta jote tash 30 vjet ne perendim. A ke ndonji kujtim nga kjo dite ne Seline e shen Pjetrit?
Alfred Bardeli
SIC E THASHE MA NELT NGA DATA 7 MARS 1991 JAM EMIGRANT NE ITALI, NJI NDER KUJTIMET MA TE BUKURA ASHT VIZITA NE VATIKAN TAKIMI ME PAPEN GJON PALI II DUKE QENE NJI NGA PROTAGONISTAT KRYESOR TE HAPJES SE KISHES. ME NDIHMEN E KARITASIT TE QYTETIT TE ASTIT E IPESHKEVIT Severino Polletto ANDRRA JONE U BA RREALITET DUKE NA QUAR NE VATIKAN NE TAKIMIM ME ATIN E SHEJTE. SIC SHIFET NE FOTO KETU JAM DUKE U PERSHENDETE ME ATIN E SHEJTE. PAPA ME DHUROI NJI PALE URATE QE JANE EDHE SHURATA MA E SHTREJTE E JEMJA QE MUND TE KETE NJI BESIMTAR KATOLIK. KJO VIZITE KA NDODHE MBAS TRI JAVESH QE KAM MBRRITE SI EMIGRANT NE ITALI: ME DATEN 7 MARS KAM MBRRITE NE ITALI E ME 27 MARS 1991 KAM QENE NE VATIKAN NE TAKIM ME ATIN E SHEJTE. SE BASHKU ISHIN EDHE MIQTE E MI RR. SHTJEFNI, M. ÇUPI, J. CELI; TE CILET KANE DHANE KUNTRIBUTIN E TYNE PER HAPJEN E KISHAVE E ARDHJEN E DEMOKRACISE NE VENDIN TONE.
Te falenderoj per intervisten e deshmine autentike Alfred.
Alfred Bardeli
Edhe une te jam mirnjoftes per intervisten Gjergj.
Intervistoi:
Gjergj Jozef Kola.
10.11.2021
Burimi/Facebook
Leave a Reply