Për ata që se dinë …
A keni menduar ndonjëherë pse Kulla e Pizës është e anuar?
Sot do të zbuloni arsyen.
Kulla e Anuar e Pizës është kulla e kambanës së Katedrales së Pizës, e ndërtuar në Campo dei Miracoli. Pak histori.
Ndërtimi i saj filloi në vitin 1173 pas Krishtit. me krijimin e një themeli 3 metra të thellë dhe muret janë ngritur mbi të. Kur ndërtesa arriti në katin e tretë, u vu re se filloi të anonte.
Bëhet fjalë për një kullë me peshë 14500 ton, e ndërtuar mbi themele 3 metra të thella, e mbështetur në tokë ranore dhe të rrëshqitshme. Dihet se studimet gjeoteknike të asaj kohe ishin mjaft të kufizuara.
Pas zbulimit të pjerrësisë, inxhinierët e kohës ndërtuan muret e kateve të mëpasshme në mënyrë që lartësia e anës më të thellë të ishte më e madhe se tjetra, duke u përpjekur të kompensonin këndin e pjerrësisë.
E shkëlqyer! Megjithatë, kjo bëri që kulla të anohej edhe më shumë, pasi themeli u fundos më shumë në anën tashmë të poshtme për shkak të peshës së shtuar në atë anë.
Ndërtimi zgjati 199 vjet dhe pauzat e shumta në punë lejuan që toka të ngjeshej.
Dheu i ngjeshur prej balte ishte arsyeja që kulla nuk u shemb dhe u rezistoi katër tërmeteve pa rënë. Megjithatë, nëse do të kishte mbetur kështu në atë lloj toke, ky xhevahir arkitekturor do të ishte shembur në mënyrë të pashmangshme. Kjo është arsyeja pse ishte e nevojshme t’i drejtohej inxhinierisë moderne.
Inxhinierët modernë llogaritën qendrën e gravitetit të kullës dhe arritën në përfundimin se ajo do të shembej nëse arrinte një pjerrësi prej më shumë se 5.44 gradë.
Kulla u mbyll në vitin 1990 për riparime. 361 gropa 40 metra të thella u hapën dhe 90 tonë beton u injektuan në tokë përmes këtyre vrimave (ekuivalenti i 361 kolonave 13-katëshe të “mbjellë” në tokë).
Për sa i përket themeleve, nën pllakën e themelit u ndërtuan shtylla. Është si të vendosësh kolona që presin shtresën e paqëndrueshme të tokës dhe “ankorohen” në shtresën më të thellë dhe të qëndrueshme për të stabilizuar bazën.
Më pas, toka u hoq nga ana më e cekët e kullës, në mënyrë që ajo të ulej në atë anë dhe të zvogëlonte pjerrësinë e saj në katër gradë fillestare. Së fundi, spiranca çeliku u përdorën për të siguruar bazat e kullës në tokë, duke e stabilizuar atë.
Kulla mund të ishte bërë krejtësisht vertikale, por nuk u bë, që ajo të mos humbiste famën dhe vlerën turistike të lidhur pikërisht me prirjen e saj. Pasi u konfirmua se mund të qëndronte pa u anuar edhe për 300 vjet të tjera, kulla u rihap për publikun…
Marrë nga web…
Burimi/Facebook/Na ishte dikur/Fatmir Shqarri
Leave a Reply